Πόσα στυλ γονεικότητας υπάρχουν; Οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να διακρίνουν τέσσερα βασικά στυλ ανατροφής πάνω στα οποία κινείται σε γενικές γραμμές η πλειοψηφία των γονέων.
Το στυλ γονεϊκότητας συμβάλλει έντονα στην ευημερία, στην ανθεκτικότητα και στη συμπεριφορά του παιδιού. Ένας γονιός που παρέχει αγάπη και υποστήριξη σε συνδυασμό με πειθαρχία και δομή έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας αξιόπιστος δείκτης της ανατροφής των παιδιών που είναι ευτυχείς και σίγουροι. Επιπλέον, η προσέγγιση ενός γονέα στην πειθαρχία, το επίπεδο ζεστασιάς και γαλούχησης, η επικοινωνία, το επίπεδο ελέγχου των παιδιών και οι προσδοκίες του σε σχέση με το επίπεδο ωριμότητας συμβάλλουν σημαντικά στη συμπεριφορά και στη λειτουργία του παιδιού του.
Εσείς σε ποιο στυλ γονεϊκότητας ανήκετε;
Αυταρχικό
Ο αυταρχικός γονιός επιβάλλει πολλούς κανόνες και αναμένει από το παιδί να υπακούει χωρίς αμφιβολία. Το παράπτωμα δεν συγχωρείται και η τιμωρία χρησιμοποιείται συχνά για την ενίσχυση των κανόνων και τη διαχείριση της συμπεριφοράς του παιδιού. Ο αυταρχικός γονέας έχει υψηλές προσδοκίες και απαιτεί από το παιδί να ανταποκριθεί σε υψηλά πρότυπα. Αποφεύγει να διαπραγματευτεί τα όρια που θέτει και λέει συχνά «Γιατί το είπα εγώ».
Ένα παιδί που μεγάλωσε από έναν αυταρχικό γονέα μπορεί να φαίνεται ότι έχει άριστη συμπεριφορά, ωστόσο, αυτό δεν μπορεί στην πραγματικότητα να είναι η περίπτωση. Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που εκτρέφονται από αυταρχικούς γονείς είναι λιγότερο διατεθειμένα να παραδεχτούν τις παραβάσεις και παραπτώματά τους. Επιπλέον, έχουν περισσότερες δυσκολίες και δεν αισθάνονται κοινωνικά αποδεκτά από τους συνομηλίκους τους, είναι λιγότερο επινοητικά κι έχουν χαμηλότερη αυτοεκτίμηση. Κάποιος μπορεί επομένως να υποθέσει ότι παρόλο που το παιδί μπορεί να φαίνεται να συμπεριφέρεται καλά στην επιφάνεια, μπορεί να προβληματιστεί σε ένα βαθύτερο, συναισθηματικό επίπεδο.
Χρειάζεται προσοχή καθώς η πολύ μεγάλη αυστηρότητα μπορεί να προκαλέσει την εχθρότητα κι επιθετικότητα των παιδιών, να ωθήσει στο ψέμα για την αποφυγή τιμωρίας ή να γεννήσει αίσθημα χαμηλής αυτοεκτίμησης όταν η άποψη των παιδιών αγνοείται.
Επιτρεπτικός
Ο Επιτρεπτικός γονιός έχει πολύ λίγες απαιτήσεις από το παιδί, επιβάλλει λίγους κανόνες και επιτρέπει στο παιδί να ρυθμίζει τις δικές του δραστηριότητες. Οι προσδοκίες του είναι χαμηλές. Θέτει κανόνες που σπάνια εφαρμόζει. Το Επιτρεπτικό στυλ γονεϊκότητας είναι μη τιμωρητικό και εξαιρετικά αποδεκτό. Συγχωράει εύκολα και αποσύρει με την ίδια ευκολία την τιμωρία αν το παιδί τον παρακαλέσει με τη δικαιολογία «Τα παιδιά είναι παιδιά». Τα συστατικά της φροντίδας και της ζεστασιάς σε συνδυασμό με τον χαμηλό έλεγχο συνθέτουν τη γονική συμπεριφορά.
Ένα παιδί που μεγαλώνει από έναν τέτοιο γονιό είναι συνήθως ανεύθυνο και έχει κακή αυτοπειθαρχία. Τα παιδιά τα οποία ανατράφηκαν από ανεκτικούς γονείς, είναι επίσης πιο πιθανό να αναπτύξουν κατάθλιψη και άγχος. Επιπλέον, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που τα παιδιά τέτοιων πλαισίων δυσκολεύονται στο σχολείο ή στις σχέσεις με άλλους γιατί δεν έχουν μάθει να σέβονται όρια και κανόνες.
Δημοκρατικός
Ο δημοκρατικός γονέας έχει σαφείς προσδοκίες συμπεριφοράς. Οι δραστηριότητες του παιδιού κατευθύνονται με λογικό τρόπο που επιτρέπει λεκτικές δούναι και λαβείν και λογικές συζητήσεις. Όταν είναι απαραίτητο, ο δημοκρατικός γονέας ασκεί σταθερό έλεγχο, αλλά αυτό επιτυγχάνεται μέσω της υγιούς επικοινωνίας, όχι με άκαμπτο, πειθαρχικό τρόπο. Ο γονέας ενθαρρύνει την αυτονομία του παιδιού και αναγνωρίζει τα συμφέροντα του παιδιού. Το δημοκρατικό στυλ γονεϊκότητας είναι λογικό και καταφατικό και συνδυάζει τα συστατικά γονικής συμπεριφοράς του ελέγχου με τη ζεστασιά και την ανταπόκριση.
Ένα παιδί που μεγαλώνει από με αυτό το στυλ γονεϊκότητας είναι αυτοδύναμο και υπεύθυνο. Γίνεται συνήθως υπεύθυνος ενήλικας που εκφράζει τη γνώμη τουεπιχειρηματολογημένα, παίρνει αποφάσεις, εκτιμεί τα ρίσκα και σέβεται τα όριά του και τα όρια των άλλων.
Αμελής/Αμέτοχος
Ο αμελής ή αμέτοχος γονέας πληροί τις φυσικές απαιτήσεις του παιδιού, αλλά κατά τα άλλα είναι αδιάφορος, χωρίς καμία συναισθηματική δέσμευση. Αναμένει απ’ το παιδί να μεγαλώσει μόνο του. Δεν του δίνει ιδιαίτερη προσοχή, κατεύθυνση ή καθοδήγηση. Δεν έχει καμία απαίτηση.
Ένα παιδί που μεγαλώνει από έναν αμέτοχο/αδιάφορο γονιό συνήθως είναι σε χειρότερη κατάσταση από τα παιδιά που μεγαλώνουν από γονείς που ανήκουν στα υπόλοιπα τρία είδη γονεϊκότητας. Τα αδιάφορα περιβάλλοντα προκαλούν χαμηλή αυτοεκτίμηση, προβλήματα συμπεριφοράς, θλίψη ή κάποτε χαμηλές σχολικές επιδόσεις στα παιδιά.
Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι ανήλικοι παραβάτες έχουν ανατραφεί από αμέτοχους ή αδιάφορους γονείς. Αυτά τα παιδιά χρειάζεται να αγωνιστούν για να σχηματίσουν υγιείς σχέσεις στη ζωή τους.
Το πιο στυλ ανατρέφει τα πιο ισορροπημένα παιδιά είναι ξεκάθαρο, το θέμα είναι να το υιοθετήσουμε όλοι μας. Πως; Με ενίσχυση ψυχολογική πρώτα δική μας. Γιατί κι εμείς μεγαλώσαμε αντίστοιχα απο ένα συγκεκριμένο στυλ γονιού κι αυτό κουβαλάμε μέσα μας.
Καλή μας επιτυχία!
διαβάστε επίσης:
Φιλοξένησε κι ΕΣΥ μια ψυχή: η κούκλα που πάει ενάντια στην κακοποίηση – Thisisus.gr
Στα άδυτα των γονιών. Ας ανοίξουμε τις καρδιές μας – Thisisus.gr
Ένα κείμενο της Χριστίνας Γκίκα Parent Coaching για τις εκρήξεις θυμού των γονιών –Thisisus.gr
Eric Carle, η αστείρευτη πηγή έμπνευσης εκπαιδευτικών, γονιών και παιδιών! -Thisisus.gr
Εγώ έχω! Εσύ Έχεις; Παιχνίδι με τα Σχήματα Εκτυπώστε Δωρεάν – Thisisus.gr
Εσύ τι εισιτήριο θα βγάλεις; -Thisisus.gr
Από “εγώ κι εσύ” γίναμε “μαμά και μπαμπάς” – Thisisus.gr
Είσαι καλά; Όχι, εσύ; – Thisisus.gr
